Ethereum: Sự chuyển mình từ "máy tính toàn cầu" đến "sổ cái toàn cầu"

Sự chuyển đổi vị trí của Ethereum không phải là một điều chỉnh chiến lược gần đây, mà đã bắt đầu từ khi triển khai EIP-1559. Sự thống trị của stablecoin trên Ethereum đã củng cố thêm vai trò của nó như một lớp thanh toán tài chính. Hãy cùng khám phá sâu hơn về sự chuyển đổi này:

Cốt lõi của EIP-1559 là định nghĩa lại cơ chế thu giá trị của mạng chính Ethereum. Nó không còn phụ thuộc vào lượng gas tiêu thụ do khối lượng giao dịch tăng lên, mà thay vào đó là áp dụng một mô hình mới. Sự thay đổi này làm cho chi phí gửi batch của Layer2 trên mạng chính trở nên có thể dự đoán và ổn định, giảm bớt rào cản vận hành của Layer2.

Sự thay đổi này thực sự đã chuyển logic giá trị của Ethereum từ "tăng trưởng tiêu thụ" sang "tăng trưởng thuế". Layer2 hiện kiếm được phí từ người dùng, nhưng cần định kỳ gửi dữ liệu theo lô đến mạng chính và tiêu hủy ETH, hình thành một cấu trúc tương tự như mối quan hệ giữa ngân hàng trung ương và ngân hàng thương mại.

Theo thống kê từ nền tảng dữ liệu, tổng giá trị thị trường của stablecoin toàn cầu đã vượt qua 250 tỷ USD, trong đó Ethereum chiếm 50% thị phần. Tỷ lệ này không những không giảm mà còn tăng lên sau khi thực hiện EIP-1559, lý do chính là Ethereum cung cấp mức phí bảo mật không thể thay thế.

Lý do mà nhiều stablecoin chọn Ethereum không phải vì tốc độ giao dịch hay lợi thế chi phí, mà là do số lượng ETH được staking gần nghìn tỷ đô la cung cấp tính an toàn kinh tế cực kỳ cao. Điều này rất quan trọng đối với các tổ chức quản lý tài sản lớn.

Với sự tập trung lớn của stablecoin trên Ethereum, đã hình thành một vòng lặp tăng trưởng tự củng cố: sự gia tăng của stablecoin mang lại tính thanh khoản sâu hơn, thu hút nhiều giao thức DeFi hơn, từ đó tạo ra nhu cầu stablecoin nhiều hơn, cuối cùng thu hút nhiều vốn đầu tư hơn.

Trong cấu trúc sinh thái mới này, mạng Layer2 như một số giải pháp mở rộng nổi tiếng chịu trách nhiệm xử lý giao dịch tần suất cao, trong khi mạng chính Ethereum tập trung vào việc thanh toán cuối cùng. Mỗi giao dịch từ Layer2 trở về mạng chính đều sẽ thiêu hủy ETH, thúc đẩy hiệu ứng giảm phát.

Tuy nhiên, sự chuyển biến này cũng mang lại những thách thức mới. Lượng ETH bị đốt hàng ngày trên mainnet giảm đáng kể, trong khi khối lượng giao dịch và lợi nhuận của mạng Layer2 lại tăng lên rõ rệt. Tình hình này đã dấy lên mối lo ngại về việc liệu Layer2 có trở thành "ma hút máu" hay không.

Dù vậy, những vấn đề này không ảnh hưởng đến vị thế của Ethereum như "sổ cái toàn cầu". Sự tích lũy lớn của stablecoin, bảo đảm an toàn gần một trăm tỷ đô la và hệ sinh thái DeFi lớn nhất thế giới, đều chứng minh rằng việc lựa chọn Ethereum của các nhà đầu tư là vì sự quyền lực trong việc thanh toán.

Người sáng lập Ethereum dường như cũng nhận ra vấn đề này, cố gắng nâng cao hiệu suất của mạng chính để đảm bảo Layer2 sẽ không trở thành yếu tố cản trở sự phát triển tổng thể của Ethereum.

Tóm lại, sự chuyển đổi của Ethereum từ "máy tính thế giới" sang "ngân hàng trung ương thế giới" bắt đầu từ việc thực hiện EIP-1559. Nếu hướng phát triển của tiền điện tử trong tương lai là sự hòa nhập giữa cơ sở hạ tầng DeFi trên chuỗi và tài chính truyền thống, thì vị trí của Ethereum như một "ngân hàng trung ương thế giới" sẽ đủ để củng cố vị thế của nó, trong khi sự thịnh vượng của hệ sinh thái Layer2 có thể không phải là yếu tố quyết định.