Quy mô trái phiếu Mỹ vượt 36 triệu tỷ đô la, liệu Bitcoin có thể trở thành đồng tiền thanh toán quốc tế trong tương lai?

Năm mới bắt đầu, quy mô trái phiếu chính phủ Mỹ đã vượt quá 36,4 triệu tỷ USD. Làm thế nào để giải quyết khủng hoảng trái phiếu Mỹ? Liệu quyền lực quốc tế của đồng đô la có thể tiếp tục? Bitcoin sẽ phản ứng như thế nào? Đơn vị thanh toán quốc tế trong tương lai sẽ thay đổi ra sao? Hãy bắt đầu từ mô hình kinh tế nợ của Mỹ, thảo luận về rủi ro nợ mà đô la đang phải đối mặt, và phân tích tính khả thi của các phương án hoàn trả trái phiếu Mỹ. Nhìn lại quá khứ và hiện tại, hãy xem trái phiếu Mỹ chỉ ra hướng đi nào cho Bitcoin.

Việc thiết lập mô hình kinh tế nợ công của Mỹ

Sau khi hệ thống Bretton Woods tan rã, quyền lực của đồng đô la phát triển nhanh chóng dựa trên mô hình kinh tế nợ.

Hệ thống Bretton Woods tan rã, đô la trở thành tiền tệ tín dụng

Sau Thế chiến II, hệ thống Bretton Woods được thiết lập, đồng đô la được liên kết với vàng, hình thành hệ thống tiền tệ quốc tế lấy đồng đô la làm trung tâm. Tuy nhiên, "vấn đề Triffin" đã dự đoán chính xác sự sụp đổ của hệ thống Bretton Woods: nhu cầu thanh toán quốc tế ngày càng tăng, đồng đô la liên tục chảy ra khỏi Hoa Kỳ và lắng đọng ở nước ngoài, Hoa Kỳ thâm hụt thương mại lâu dài; trong khi đó, đồng đô la với tư cách là tiền tệ quốc tế phải duy trì sự ổn định về giá trị, điều này lại yêu cầu Hoa Kỳ có thặng dư thương mại lâu dài. Thêm vào đó, chiến tranh Việt Nam làm trầm trọng thêm tình trạng thâm hụt kép, vào năm 1971, Tổng thống Nixon tuyên bố đồng đô la không còn liên kết với vàng, đồng đô la đã chuyển từ tiền tệ bản vị sang tiền tệ tín dụng, giá trị của nó không còn được đảm bảo bởi kim loại quý mà được đảm bảo bằng tín dụng quốc gia của Hoa Kỳ.

Mô hình kinh tế nợ được thiết lập, sự tiếp diễn của quyền lực đồng đô la

Trên cơ sở đó, mô hình kinh tế nợ của Mỹ được thiết lập: Thương mại toàn cầu sử dụng đô la Mỹ làm tiền tệ thanh toán, Mỹ duy trì thâm hụt thương mại khổng lồ, giúp các quốc gia khác thu được nhiều đô la; Các nước trên thế giới mua trái phiếu chính phủ Mỹ để giữ giá trị và gia tăng giá trị của đô la, sau đó đầu tư vào các sản phẩm tài chính của Mỹ, khiến đô la quay trở lại Mỹ.

Đô la Mỹ như một đồng tiền thế giới, thuộc về hàng hóa công cộng quốc tế, nên cần giữ ổn định giá trị. Tuy nhiên, sau khi từ bỏ chế độ bản vị vàng, cơ quan quản lý tiền tệ Mỹ đã có quyền phát hành tiền tệ, có thể thay đổi giá trị đô la Mỹ theo lợi ích của mình. Quyền lực của đô la Mỹ đã được duy trì mạnh mẽ thông qua mô hình kinh tế nợ.

Rủi ro đối mặt với sự quốc tế hóa của đô la

Đô la Mỹ đang đối mặt với rủi ro từ mô hình kinh tế nợ quốc gia của Mỹ và nợ bất động sản thương mại.

Sự quốc tế hóa của đô la và sự hồi hương của ngành sản xuất là trái ngược nhau

Mô hình kinh tế nợ của Mỹ là một trụ cột quan trọng cho sự quốc tế hóa của đồng đô la, nhưng không bền vững. Vấn đề Triffin vẫn tồn tại. Một mặt, sự quốc tế hóa của đồng đô la cần duy trì thâm hụt thương mại lâu dài, xuất khẩu đô la và giữ lại ở nước ngoài. Một khi các nhà đầu tư nước ngoài lo ngại về khả năng thanh toán của trái phiếu chính phủ Mỹ, họ có thể chuyển sang các tài sản thay thế khác và yêu cầu trái phiếu chính phủ Mỹ trả lãi suất cao hơn để cân bằng rủi ro thanh toán trong tương lai, khiến Mỹ rơi vào vòng luẩn quẩn.

Mặt khác, Mỹ cần thúc đẩy sự trở lại của ngành sản xuất, điều này sẽ giảm thiểu thâm hụt thương mại, dẫn đến việc đô la Mỹ không đủ cung, và dài hạn sẽ tăng giá mạnh. Điều này sẽ cản trở đô la Mỹ như một đồng tiền thanh toán quốc tế. Dù tổng thống Mỹ đắc cử đã đề xuất sự trở lại của ngành sản xuất, nhưng đồng thời cũng đề xuất đánh thuế cao, nhưng về lâu dài sẽ gây ra lạm phát, hai điều này có mâu thuẫn.

Ý tưởng vừa muốn thống trị đô la Mỹ, vừa muốn có ngành sản xuất là không thực tế. Hiện tại, áp lực tăng giá đô la vẫn chưa rõ ràng, dự kiến trong ngắn hạn, thâm hụt thương mại sẽ không có sự chuyển biến căn bản, áp lực giảm giá đô la là chủ yếu.

Khủng hoảng nợ bất động sản thương mại

Ngoài ra, bên cạnh rủi ro từ trái phiếu chính phủ Mỹ, bất động sản thương mại cũng tồn tại rủi ro về nợ.

Theo một báo cáo gần đây, do quy mô làm việc tại nhà tiếp tục mở rộng, dự kiến đến năm 2026, tỷ lệ văn phòng bỏ trống ở Mỹ sẽ tăng từ 19,8% trong quý đầu tiên của năm nay lên 24%. So với trước đại dịch, nhu cầu về không gian văn phòng của ngành nhân viên văn phòng đã giảm khoảng 14%. Dự kiến đến năm 2030, nhu cầu về không gian văn phòng tại các thành phố lớn trên toàn cầu sẽ giảm 13%, trong vài năm tới, giá trị thị trường bất động sản văn phòng toàn cầu có thể giảm mạnh từ 800 tỷ đến 1,3 nghìn tỷ đô la.

Nghiên cứu cho thấy, tính đến cuối năm 2023, tỷ trọng khoản vay bất động sản thương mại trong hệ thống ngân hàng Mỹ chiếm 26% tổng khoản vay, trong khi tỷ lệ khoản vay bất động sản thương mại của các ngân hàng lớn chỉ chiếm 13%, còn các ngân hàng vừa và nhỏ lên tới 44%. Vào cuối những năm 80 và năm 2008, Mỹ đã từng trải qua làn sóng tái cấu trúc ngân hàng do rủi ro bất động sản, và sau đại dịch, rủi ro bất động sản thương mại ở Mỹ vẫn hiện hữu, chưa thấy cải thiện. 1,5 nghìn tỷ đô la Mỹ khoản nợ bất động sản thương mại sẽ đến hạn vào năm tới, nếu các ngân hàng vừa và nhỏ gặp sự cố, có thể dẫn đến khủng hoảng tài chính.

Phân tích kế hoạch hoàn trả trái phiếu Mỹ

Làm thế nào để phá vỡ vòng luẩn quẩn này, chủ yếu phụ thuộc vào cách thức mà khoản nợ quốc gia Mỹ quy mô lớn này sẽ được thanh toán. Vay nợ mới để trả nợ cũ, tương tự như "lừa đảo Ponzi", đồng đô la cuối cùng sẽ mất tín nhiệm, từ đó mất vị thế tiền tệ thế giới, điều này rõ ràng là không khả thi. Chúng tôi sẽ phân tích xem các phương án thanh toán sau đây có khả thi hay không.

Bán vàng để trả nợ Mỹ?

Phân tích phía tài sản của Cục Dự trữ Liên bang

Đến ngày 4 tháng 12, thông tin chi tiết về tài sản của Cục Dự trữ Liên bang cho thấy, tài sản chính mà Cục Dự trữ Liên bang nắm giữ là trái phiếu, bao gồm trái phiếu chính phủ và trái phiếu gần chính phủ, tổng cộng khoảng 6,57 triệu tỷ USD, chiếm khoảng 94,45% tổng tài sản.

Khối lượng vàng là 11 tỷ USD, tuy nhiên phần này được tính theo giá sau khi hệ thống Bretton Woods sụp đổ, chúng tôi tham khảo tỷ giá khi hệ thống này hoàn toàn sụp đổ, 1 ounce vàng = 42.22 USD, sau đó theo giá giao ngay vào ngày 11 tháng 12 khoảng 2700 USD/ounce, giá trị của lô vàng này khoảng 7043.58 tỷ USD. Do đó, tỷ lệ vàng điều chỉnh so với tổng tài sản khoảng 10%.

Khủng hoảng thanh khoản trái phiếu Mỹ

Có người đề xuất bán vàng để trả nợ trái phiếu Mỹ. Tuy có vẻ quy mô vàng rất lớn, nhưng thực ra là không khả thi. Vàng là đồng tiền chung của sự đồng thuận quốc tế, đóng vai trò then chốt trong việc ổn định tiền tệ và đối phó với khủng hoảng kinh tế, dự trữ vàng khổng lồ giúp Mỹ có quyền lực lớn trên thị trường tài chính quốc tế, vị trí rất quan trọng. Nếu Cục Dự trữ Liên bang bán vàng, thì điều đó có nghĩa là Cục Dự trữ Liên bang đã hoàn toàn mất niềm tin vào trái phiếu Mỹ, dường như "không còn đường nào khác", thà làm suy yếu ảnh hưởng của chính mình còn hơn dùng để bù đắp cho "hố thẳm" của trái phiếu Mỹ, điều này chắc chắn sẽ gây ra khủng hoảng thanh khoản trái phiếu Mỹ, là tự hủy hoại.

Bán BTC để thanh toán nợ Mỹ?

Vấn đề chấp nhận séc Bitcoin

Có người đề xuất phát hành séc Bitcoin cho những người nắm giữ trái phiếu Mỹ. Mặc dù BTC đóng vai trò như một loại tiền tệ lưu trữ giá trị trong thế giới tiền điện tử, nhưng so với tiền tệ pháp định truyền thống, nó vẫn có sự biến động giá lớn, việc séc có thể được thanh toán với giá trị mà bên kia công nhận còn phải xem xét, người nắm giữ trái phiếu Mỹ chưa chắc đã công nhận. Thứ hai, các nền kinh tế nắm giữ trái phiếu Mỹ chưa chắc đã thực hiện chính sách thân thiện với Bitcoin, xét đến vấn đề quản lý trong nội bộ các nền kinh tế, có thể họ sẽ không chấp nhận séc Bitcoin.

Dự trữ Bitcoin không đủ để thanh toán

Thứ hai, việc sử dụng Bitcoin mà Mỹ nắm giữ không đủ để giải quyết cuộc khủng hoảng nợ. Theo dữ liệu hiện tại, chính phủ Mỹ nắm giữ 12 tỷ USD Bitcoin, chỉ là một chân kiến so với 36 triệu tỷ nợ công Mỹ. Có người suy đoán liệu Mỹ có khả năng thao túng giá Bitcoin hay không. Điều này là không thực tế, việc rút tiền là vấn đề của các nhà cái, trong khi Mỹ đang đối mặt với khối nợ công 36 triệu tỷ khổng lồ, ngay cả khi thao túng giá Bitcoin, cũng không thể sử dụng 12 tỷ USD để tìm ra giải pháp.

Trong tương lai, việc Mỹ thiết lập dự trữ Bitcoin là khả thi, nhưng nó cũng không thể giải quyết vấn đề nợ. Đã có nghị sĩ đề xuất Mỹ thiết lập dự trữ 1 triệu Bitcoin, nhưng kế hoạch này vẫn còn tranh cãi.

Thứ nhất, việc thiết lập dự trữ Bitcoin sẽ làm suy yếu niềm tin của thế giới vào đồng đô la Mỹ, toàn cầu sẽ coi đây là dấu hiệu cho thấy rủi ro nợ của Mỹ ngay lập tức sụp đổ, lãi suất có thể sẽ tăng vọt, khủng hoảng tài chính bùng nổ.

Thứ hai, hiện tại Hoa Kỳ đang thảo luận về việc có nên thông qua luật hoặc sắc lệnh hành chính để thực hiện việc dự trữ Bitcoin hay không. Nếu thông qua sắc lệnh hành chính buộc phải mua Bitcoin, rất có thể sẽ bị gián đoạn do không phù hợp với ý kiến của công chúng. Công chúng Hoa Kỳ không có nhận thức sâu sắc về cuộc khủng hoảng đồng đô la có thể xảy ra, và việc chính phủ sử dụng các biện pháp hành chính để mua vào lượng lớn Bitcoin có thể sẽ gặp phải sự nghi ngờ từ công chúng: "Liệu khoản chi này nếu được sử dụng vào các lĩnh vực khác có tốt hơn không?" Thậm chí có thể nói, "Có cần thiết phải tiêu tốn nhiều tiền như vậy để mua Bitcoin không?" Và những thách thức mà các biện pháp lập pháp phải đối mặt rõ ràng là khó khăn hơn nhiều.

Thứ ba, ngay cả khi Mỹ thành công trong việc xây dựng dự trữ Bitcoin, điều đó cũng chỉ có thể làm chậm lại sự sụp đổ của nợ nần. Có quan điểm ủng hộ việc sử dụng dự trữ Bitcoin để thanh toán nợ quốc gia của Mỹ đã trích dẫn kết luận của một công ty quản lý tài sản: việc xây dựng dự trữ 1 triệu Bitcoin có thể giảm nợ quốc gia của Mỹ 35% trong 24 năm tới. Giả định rằng Bitcoin sẽ tăng trưởng với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm kép 25% (CAGR) lên 42.3 triệu USD vào năm 2049, trong khi nợ quốc gia Mỹ sẽ gia tăng với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm kép 5% từ 37 triệu tỷ USD vào đầu năm 2025 lên 119.3 triệu tỷ USD vào cùng thời điểm. Tuy nhiên, chúng ta có thể tính toán số nợ còn lại 65% thành số tiền cụ thể, tức là, tính đến năm 2049, nợ quốc gia của Mỹ vẫn có khoảng 77.3 triệu tỷ USD nợ quốc gia không thể được giải quyết bằng Bitcoin. Khoảng cách khổng lồ này sẽ được lấp đầy như thế nào?

Thanh toán với Bitcoin?

Còn một ý tưởng táo bạo nữa là nếu liên tục phát hành tin tốt, đẩy giá Bitcoin lên, sau đó bằng các phương pháp khác khiến các quốc gia trên thế giới và Mỹ giao dịch bằng Bitcoin trong thanh toán, có thể làm cho đồng đô la tách rời khỏi tín dụng quốc gia và gắn kết với Bitcoin, điều này có thể giải quyết vấn đề nợ khổng lồ của Mỹ không?

"Hệ thống Bretton Woods thời đại mới"

Gắn liền với Bitcoin là một cách quay trở lại hệ thống Bretton Woods, tương tự như mối liên kết giữa đồng đô la và vàng. Những người ủng hộ cho rằng sự tương đồng giữa Bitcoin và vàng nằm ở: chi phí khai thác tăng lên theo lượng cung, nguồn cung có hạn, và tính phi tập trung (không có chủ quyền).

Chi phí khai thác vàng tăng lên khi vàng ở lớp bề mặt nông hơn được khai thác, tương tự như độ khó khai thác Bitcoin tăng lên. Cả hai đều có giới hạn cung, có thể được coi là một phương tiện lưu trữ giá trị tốt. Cả hai đều có đặc điểm phi tập trung. Tiền tệ tín dụng hiện đại được các quốc gia có chủ quyền thực hiện một cách bắt buộc, trong khi vàng tự nhiên trở thành tiền tệ, không có quốc gia nào có thể kiểm soát, vì nguồn cung và nhu cầu vàng phân bố toàn cầu và trong các ngành khác nhau mà tương đối ổn định, vàng định giá bằng các loại tiền tệ khác nhau đều có độ tương quan rất thấp với tài sản rủi ro địa phương. Bitcoin thì không cần phải nói thêm, nhờ đặc điểm hoạt động phi tập trung, có thể tránh được sự giám sát của chính phủ chủ quyền.

Đe dọa sự quốc tế hóa của đồng đô la

Điều không hợp lý là việc gắn kết USD với BTC sẽ đe dọa sự quốc tế hóa của USD.

Thứ nhất, giả sử đồng đô la được gắn với Bitcoin, thì điều này có nghĩa là bất kỳ tập đoàn nào, bất kỳ ai cũng có quyền sử dụng Bitcoin để phát hành tiền tệ riêng của mình. Giống như thời kỳ ngân hàng tự do từ năm 1837 đến 1866 trước khi Cục Dự trữ Liên bang được thành lập, quyền phát hành tiền tệ tự do, "ngân hàng hoang dã" thịnh hành------các bang, thành phố, ngân hàng tư nhân, đường sắt và công ty xây dựng, cửa hàng, nhà hàng, nhà thờ và cá nhân đã phát hành khoảng 8000 loại tiền khác nhau cho đến năm 1860, thường nằm ở những nơi xa xôi hẻo lánh, nơi mà ngân hàng hoang dã thường đông hơn người, vì tính khả thi cực thấp mà được mang danh "ngân hàng hoang dã".

Ngày nay, Bitcoin có đặc điểm phi tập trung, nếu để đồng đô la gắn liền với Bitcoin, sẽ làm suy yếu đáng kể vị thế quốc tế của đồng đô la. Lợi ích của Mỹ cần bảo vệ sự quốc tế hóa của đồng đô la, thực hiện quyền bá chủ của đồng đô la, sẽ không đi ngược lại với bản chất, vì vậy sẽ không thực hiện việc gắn kết đô la với BTC.

Thứ hai, Bitcoin có tính biến động lớn, nếu để đô la Mỹ liên kết với Bitcoin, việc truyền dẫn thanh khoản quốc tế theo thời gian thực có thể làm gia tăng tính biến động của đô la Mỹ, ảnh hưởng đến niềm tin vào sự ổn định của đô la Mỹ trong cộng đồng quốc tế.

Thứ ba, số lượng Bitcoin mà Mỹ nắm giữ là có hạn, nếu cần thiết phải liên kết đô la Mỹ với Bitcoin, Mỹ không có đủ dự trữ Bitcoin sẽ dẫn đến việc chính sách tiền tệ của họ bị hạn chế.

Thao tác đô la bằng BTC?

Còn có một tiếng nói khác nói rằng, Bitcoin là "vàng kỹ thuật số" của tương lai, vậy liệu Mỹ có thể thao túng Bitcoin như thao túng vàng, từ đó kiểm soát đô la không?

Sau hệ thống Jamaica năm 1976, lợi ích của các ngân hàng đầu tư lớn, chính phủ và ngân hàng trung ương là nhất quán, tiền tệ pháp định dựa trên sự tin tưởng, như