Quản trị DAO: Hình thức ứng dụng công nghệ Blockchain mới

Trong thế giới vật lý mà chúng ta quen thuộc, các loại quản lý thường được quyết định bởi một hoặc nhiều trung tâm, tuân theo một hệ thống cấp bậc nghiêm ngặt. Tuy nhiên, với sự ra đời và phát triển của Bitcoin, một loạt các hệ sinh thái mới đã ra đời, cung cấp cho chúng ta một cách tiếp cận hoàn toàn mới - hệ thống hợp tác mà mọi người đều có thể tham gia.

Khái niệm DAO ban đầu xuất phát từ mạng lưới Ethereum. Khoảng hai năm trước, trong thời kỳ cơn sốt ICO, mọi người đã hình thành một hình thức tổ chức xã hội mới từ mạng lưới Ethereum. Thông qua hợp đồng thông minh, bất kỳ ai cũng có thể huy động vốn và phát hành token trên mạng. Những người nắm giữ token có thể tham gia quản lý dự án, không cần sự cho phép, mọi người đều bình đẳng, lấy mã nguồn làm quy tắc.

Mặc dù tư tưởng quản trị DAO này ban đầu chưa trưởng thành, nhưng sau hai năm khám phá và thực hành, hình thức tổ chức xã hội mới này dần được định nghĩa chính xác hơn. DAO (Tổ chức tự trị phi tập trung) là hành vi hợp tác đồng sáng tạo, đồng xây dựng, đồng quản lý và chia sẻ được hình thành tự phát bởi một nhóm đạt được sự đồng thuận, dựa trên các nguyên tắc cốt lõi của Blockchain. Nó là sản phẩm sau khi Blockchain giải quyết vấn đề niềm tin giữa người với người, đại diện cho một bước tiến cách mạng trong lịch sử hợp tác của nhân loại.

DAO cần lập trình ban đầu, nhưng một khi quy tắc đã được thiết lập, chúng có thể tự động vận hành, thực hiện chức năng mà không bị can thiệp từ bên ngoài. DAO lý tưởng nên có mục tiêu tổ chức, văn hóa và hệ thống quy tắc để đạt được sự đồng thuận với những người lạ, những quy tắc này được đặt trên chuỗi thông qua công nghệ Blockchain. Ngoài ra, cần có một cơ chế token có thể tạo ra mối liên kết lợi ích với tất cả các bên tham gia để đạt được sự khuyến khích toàn diện.

Trong hệ thống DAO lý tưởng, quản lý được mã hóa, lập trình hóa và tự động hóa. Cấu trúc tổ chức chuyển từ hình chóp sang phân tán, quyền lực được thực hiện phi tập trung, mô hình quản lý chuyển từ chế độ quan liêu sang tự trị cộng đồng. Mỗi nút tổ chức có thể hợp tác hiệu quả dựa trên lợi thế và tài năng của riêng mình, dưới cơ chế khuyến khích token, tạo ra hiệu ứng hợp tác mạnh mẽ.

Tuy nhiên, quản trị DAO đang đối mặt với nhiều thách thức trong thực tế. Nó không chỉ đơn thuần là một hệ thống bỏ phiếu mà thiểu số tuân theo đa số, mà còn liên quan đến những cuộc chơi phức tạp về bản chất con người, hình thái xã hội và lợi ích. Những người thực sự tham gia vào quyết định thường chỉ là một số ít các bên liên quan cốt lõi, trong khi phần lớn các người tham gia thông thường khó có thể phát huy vai trò thực chất.

Hiện tại, trong lĩnh vực blockchain, việc khám phá quản trị DAO vẫn chưa tìm ra giải pháp tốt nhất. Một số công cụ quản trị cung cấp không gian quản trị công khai, minh bạch cho DAO, nhưng vẫn còn một chặng đường dài phải đi.

Đối mặt với cuộc cách mạng của hình thức tổ chức xã hội mới này, chúng ta phải nhìn nhận tư tưởng này từ góc độ phát triển, để có thể tinh lọc một cách cụ thể hơn và khám phá sâu sắc hơn. Mặc dù tình hình thực tế đầy thách thức, nhưng quản trị DAO như một hình thức ứng dụng công nghệ Blockchain mới vẫn đại diện cho một hướng quan trọng trong quản trị tổ chức trong tương lai.