Trò lừa bịp Rug Pull: Phương pháp lừa đảo phổ biến nhất trong thế giới mã hóa và các biện pháp phòng ngừa

Trong những năm gần đây, với sự bùng nổ của đầu tư vào mã hóa, các vụ lừa đảo liên quan cũng có xu hướng gia tăng. Trong đó, Rug Pull trở thành một trong những trò lừa bịp phổ biến nhất trong thế giới mã hóa. Dữ liệu cho thấy, vào năm 2021, các vụ lừa đảo Rug Pull đã gây ra thiệt hại khoảng 2.8 tỷ đô la cho các nạn nhân, chiếm 37% tổng doanh thu lừa đảo mã hóa trong năm đó.

Điều đáng lo ngại hơn nữa là xu hướng này vẫn đang tiếp diễn. Vào tháng 4 năm 2023, ngành DeFi lại gặp phải một loạt sự kiện Rug Pull, dẫn đến thiệt hại cho các nhà đầu tư lên tới hơn 6,2 triệu đô la Mỹ, liên quan đến 32 dự án. Trong đó, BNB Chain trở thành nạn nhân lớn nhất, với thiệt hại lên đến 4,5 triệu đô la, chiếm hơn 73% tổng thiệt hại. Ethereum và Arbitrum lần lượt đứng ở vị trí thứ hai và thứ ba, với số tiền thiệt hại là 1,05 triệu đô la và 182.000 đô la.

Định nghĩa và loại Rug Pull

Rug Pull là một hình thức trò lừa bịp điển hình trong mã hóa, thường xảy ra trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi). Kẻ lừa đảo rút khỏi các pool thanh khoản của sàn giao dịch phi tập trung (DEX) hoặc đột ngột từ bỏ dự án để cuỗm tiền của các nhà đầu tư.

Rug Pull chủ yếu bao gồm ba loại:

1. Lừa đảo chiếm đoạt thanh khoản: Hình thức phổ biến nhất, kẻ lừa đảo rút tất cả các mã thông báo từ bể thanh khoản, khiến các mã thông báo mà nhà đầu tư nắm giữ giảm giá trị ngay lập tức.

2. Lệnh bán theo giá giới hạn: Các nhà phát triển thông qua mã giới hạn, khiến mình trở thành bên duy nhất có thể bán token. Khi giá tăng lên, họ bán tháo vị thế, để lại những token không có giá trị.

3. Bán phá giá: Các nhà phát triển sau khi quảng bá rầm rộ trên mạng xã hội, nhanh chóng bán tháo một lượng lớn token, gây ra sự sụt giảm giá mạnh.

Nhận diện sáu dấu hiệu cảnh báo của Rug Pull

1. Nhóm phát triển không rõ hoặc ẩn danh: Thiếu minh bạch và độ tin cậy là một tín hiệu cảnh báo quan trọng.

2. Không khóa thanh khoản: Nếu nguồn cung token không bị khóa, nhóm dự án có thể rút tiền bất cứ lúc nào.

3. Giới hạn bán: Một số nhà đầu tư không thể bán token có thể có nghĩa là có trò lừa bịp.

4. Biến động giá bất thường: Sự dao động lớn đột ngột của giá token mới, đặc biệt là khi số lượng người nắm giữ hạn chế, cần được cảnh giác.

5. Lợi nhuận cao đáng nghi: Nếu tỷ lệ lợi nhuận cao đến mức khó tin, rất có thể đó là trò lừa bịp.

6. Thiếu kiểm toán bên ngoài: Thiếu kiểm toán mã từ bên thứ ba là một tín hiệu rủi ro quan trọng.

Các biện pháp chính để ngăn chặn Rug Pull

Ngoài việc chú ý đến các tín hiệu cảnh báo nêu trên, nhà đầu tư cũng nên thực hiện các biện pháp sau:

1. Kiểm tra mã hợp đồng có nguồn mở và đã được kiểm toán nghiêm ngặt.

2. Xác nhận dự án có các biện pháp bảo vệ an ninh và ứng phó khẩn cấp liên quan.

3. Đánh giá xem dự án có tồn tại rủi ro chuyển tiền của người dùng với quyền hạn cao hay không.

4. Xác minh xem quyền dự án có được quản lý theo cách phi tập trung như đa chữ ký, khóa thời gian hay không.

5. So sánh tình hình phân phối token trong tài liệu trắng với tình hình phát hành thực tế có nhất quán hay không.

Kết luận

Đối mặt với các trò lừa bịp như Rug Pull trong mã hóa, các nhà đầu tư phải luôn cảnh giác và thực hiện đầy đủ các cuộc điều tra thẩm định. Điều này bao gồm việc xác minh độ tin cậy của nhóm dự án, kiểm tra mã hợp đồng thông minh, cũng như đọc kỹ các tài liệu như bản white paper của dự án. Đồng thời, chúng tôi cũng kêu gọi cá nhân, các cơ quan quản lý và các cơ quan thực thi pháp luật cùng nhau nỗ lực để ngăn chặn và chống lại các hành vi gian lận như vậy, nhằm tạo ra một môi trường đầu tư an toàn và lành mạnh hơn cho thị trường mã hóa.