Khám Phá Con Đường Đầy Hoa Của Web3 Social - Một Tia Sáng Ngắn Ngủi Hay Trở Thành Sự Chấp Nhận Đại Chúng Tiếp Theo?
Một, Giới thiệu: Web3 xã hội là gì?
Gần đây, sự bùng nổ của friend.tech lại thu hút sự chú ý của mọi người đối với mạng xã hội Web3. Việc thu hút nhiều người dùng thông qua cách chơi gán giá trị cho sức ảnh hưởng đã thành công. Sau đó, Bodhi xuất hiện cũng gây được sự chú ý, bằng cách gán giá trị cho nội dung, thực hiện sự trở lại của giá trị dữ liệu. Trong lĩnh vực mạng xã hội, Web3 dường như đang tiến hành một số cuộc cách mạng và khám phá mới. Cùng với sự phát triển của công nghệ blockchain, nó đang định hình lại cách chúng ta nhìn nhận về mạng xã hội và cung cấp một loạt các giải pháp sáng tạo. Dù là tài chính xã hội ( SocialFi ) hay mạng xã hội phi tập trung ( Desoc ), Web3 đang tích cực khám phá những khả năng trong tương lai của mạng xã hội.
Nhìn lại sự phát triển của các sản phẩm mạng xã hội, các sản phẩm mạng xã hội Web2 như Facebook, X, Instagram, WeChat, v.v., đã mang lại cho người dùng sự thuận tiện chưa từng có trong việc chia sẻ, tương tác và giao tiếp. Tuy nhiên, sự thuận tiện này cũng ẩn chứa một số khó khăn. Các nền tảng mạng xã hội Web2 thường tập trung kiểm soát dữ liệu người dùng, thiếu tính minh bạch và bảo vệ quyền riêng tư, và việc quản trị cũng như ra quyết định của nền tảng thường do một số thực thể tập trung kiểm soát. Ngoài ra, việc khuyến khích người sáng tạo cũng là một điểm gây tranh cãi ở các sản phẩm mạng xã hội Web2.
Trong khi đó, mạng xã hội Web3 đang định nghĩa lại mạng xã hội theo cách hoàn toàn mới. Web3 nhấn mạnh sự phi tập trung, quyền riêng tư và kiểm soát dữ liệu của người dùng, cũng như các cơ chế khuyến khích của kinh tế tiền điện tử, đã xuất hiện các giao thức và sản phẩm như Lens, CyberConnect, Farcaster, Phaver, Debox, friend.tech, và các khái niệm như SocialFi hòa quyện tài chính và mạng xã hội, tái định hình diện mạo của mạng xã hội. Trong khi đó, Desoc tập trung vào việc xây dựng một hệ sinh thái mạng xã hội phi tập trung, nhằm loại bỏ nhiều vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2.
Mặc dù lĩnh vực social được kỳ vọng sẽ là bước đột phá tiếp theo cho Mass Adoption, nhưng từ khi ra đời đến nay vẫn chưa có ứng dụng quy mô lớn nào. Tương lai của Web3 social sẽ ra sao? Các sản phẩm social đa dạng liệu chỉ là một tia sáng ngắn ngủi hay là bước đột phá tiếp theo cho mass adoption? Bài viết này sẽ đi sâu vào các khái niệm và giải pháp cốt lõi của Web3 social, phân tích tình trạng phát triển, lợi thế và thách thức của nó. Chúng ta sẽ trở về bản chất của xã hội, xem xét lĩnh vực Web3 social, tiết lộ những lợi thế và thách thức của chúng, và thảo luận về vai trò của chúng trong việc định nghĩa lại mạng xã hội.
Hai, tại sao cần xã hội Web3?
1、Bản chất của giao tiếp không thay đổi theo sự phát triển của lịch sử.
Như Tom Standage đã đề cập trong cuốn "Lịch sử ngắn gọn về mạng xã hội", chúng ta thường nghĩ rằng mạng xã hội là một khái niệm mới nổi lên cùng với sự phát triển của internet và công nghệ số. Tuy nhiên, thực tế là con người luôn giao tiếp và truyền thông qua các hình thức khác nhau. Từ những bức thư cổ xưa, quán cà phê đến mạng xã hội hiện đại, bản chất của mạng xã hội không thay đổi, chỉ là hình thức và công cụ kỹ thuật của nó liên tục tiến hóa. Mạng xã hội là sự mở rộng của đặc tính con người, là cách mà chúng ta không ngừng tìm kiếm kết nối và giao tiếp.
Từ các giai đoạn lịch sử khác nhau để quan sát, công nghệ đã có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và tiến hóa của mạng xã hội, là động lực thay đổi quan trọng.
Thời kỳ cổ đại và truyền thông truyền thống: Trong thời kỳ cổ đại, thư tín, bưu điện và các phương thức khác là phương tiện giao tiếp chính. Với sự ra đời của in ấn, sách và báo chí đã trở thành công cụ chính để truyền bá thông tin, nhưng phạm vi giao tiếp bị hạn chế bởi địa lý và tốc độ truyền thông.
Thời kỳ điện tín và điện thoại: Cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20, sự xuất hiện của điện tín đã rút ngắn thời gian truyền bá thông tin, sự phổ biến của điện thoại đã thay đổi cách thức giao tiếp từ xa, mọi người có thể trao đổi thông tin nhanh chóng hơn.
Thời đại phát thanh và truyền hình: Các phương tiện phát thanh và truyền hình thế kỷ 20 đã thay đổi cách thức truyền thông đại chúng, cho phép thông tin được lan truyền rộng rãi hơn, định hình văn hóa, chính trị và quan niệm xã hội.
Thời kỳ Internet và Web1.0: Từ những năm 1990 đến đầu những năm 2000, sự xuất hiện của Internet đã làm cho việc truyền bá thông tin trở nên rộng rãi và ngay lập tức hơn. Thời kỳ Web1.0 chủ yếu bao gồm các trang web tĩnh, nội dung chủ yếu là sự truyền tải một chiều từ chính thức đến người dùng, người dùng không thể chủ động tham gia vào việc sáng tạo nội dung, tính xã hội khá thấp.
Sự trỗi dậy của Web2.0 và mạng xã hội: Từ giữa những năm 2000 đến nay, với sự trỗi dậy của Web2.0, đã xuất hiện các nền tảng mạng xã hội tương tác và người dùng tham gia nhiều hơn, như Facebook, X và YouTube. Những nền tảng này cung cấp nhiều nội dung do người dùng tạo ra và chức năng xã hội, trở thành công cụ chính cho việc giao tiếp, chia sẻ và tương tác hàng ngày của mọi người.
Web3.0 và mạng xã hội phi tập trung: Gần đây, với sự phát triển của công nghệ blockchain và tiền điện tử, đã xuất hiện các nền tảng mạng xã hội Web3.0 chú trọng hơn đến tính phi tập trung, bảo vệ quyền riêng tư và sự kiểm soát của người dùng. Những nền tảng này cố gắng giải quyết các vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2.0, như quyền riêng tư dữ liệu, lọc thuật toán và tính chân thực của thông tin, đồng thời cung cấp trải nghiệm mạng xã hội an toàn và minh bạch hơn.
Dễ dàng nhận thấy, con người từ xa xưa đã có nhu cầu giao tiếp. Nhưng bản chất của nó, dù là giao tiếp trực tiếp, gửi thư bằng bồ câu hay khắc lên đá để truyền đạt cho người khác, nhu cầu giao tiếp của con người về bản chất không có sự thay đổi lớn theo sự phát triển của thời đại, nhu cầu cốt lõi được tóm tắt thành bốn điểm sau:
Giữ kết nối và cảm giác thuộc về: Giao tiếp giúp mọi người cảm thấy có sự thuộc về, đáp ứng nhu cầu về cảm xúc và tâm lý, xây dựng mối quan hệ thân thiết và nhận được sự hỗ trợ.
Học hỏi và trao đổi thông tin: Thông qua mạng xã hội, mọi người có thể chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức và thông tin, thúc đẩy việc học hỏi, phát triển và sự trưởng thành cá nhân.
Hợp tác và hỗ trợ: Giao tiếp giúp con người hợp tác, cộng tác, giải quyết vấn đề và đạt được mục tiêu chung.
Nhận thức xã hội và tự biểu đạt: Xã hội là cách mà mọi người thể hiện bản thân, xây dựng danh tính và nhận được sự công nhận.
2、Giải quyết nhu cầu "Nhanh, Tốt, Tiết kiệm" của mạng xã hội Web2
Sau giữa thập niên 2000, mạng xã hội Web2 bắt đầu phát triển mạnh mẽ. Facebook trở thành một trong những người tiên phong, cung cấp cho người dùng các chức năng chia sẻ thông tin, hình ảnh, video, cập nhật trạng thái, và cho phép người dùng xây dựng mạng lưới xã hội. Sau đó, nhiều nền tảng xã hội khác như X, YouTube, LinkedIn cũng lần lượt xuất hiện.
Mỗi nền tảng có những đặc điểm và chức năng khác nhau, như X với cách truyền bá tin tức và tương tác xã hội độc đáo của nó, đã trở thành một nền tảng quan trọng cho việc truyền bá thông tin và thảo luận. Giới hạn 140 ký tự của nó nhanh chóng truyền bá thông tin, trở thành tâm điểm của các cuộc thảo luận tin tức và chủ đề; YouTube như một nền tảng chia sẻ video, đã thay đổi cách mọi người xem và chia sẻ video, trở thành một nền tảng phổ biến cho việc sáng tạo và chia sẻ nội dung; LinkedIn tập trung vào mạng lưới nghề nghiệp, cung cấp một mạng lưới chuyên nghiệp, cho phép người dùng xây dựng mối quan hệ nghề nghiệp, chia sẻ kinh nghiệm làm việc và mở rộng mối quan hệ; Instagram với chức năng chia sẻ hình ảnh mạnh mẽ và tính tương tác xã hội, đã thu hút một lượng lớn người dùng, trở thành một trong những nền tảng chính cho việc chia sẻ hình ảnh và video.
Trong giai đoạn Web2, nhấn mạnh sự tham gia của người dùng, tương tác và việc tạo nội dung, các trang web đã chuyển từ việc hiển thị thông tin tĩnh sang nền tảng xã hội năng động và tương tác hơn, cho phép người dùng tạo ra và chia sẻ nội dung, từ văn bản và hình ảnh đơn giản đến video, blog và hồ sơ phong phú hơn. Với sự phát triển của internet di động và sự phổ biến của smartphone, mọi người có thể truy cập các nền tảng mạng xã hội mọi lúc mọi nơi, thúc đẩy sự tiện lợi và tần suất của các hoạt động xã hội.
Và với sự gia tăng quy mô người dùng, mạng xã hội dần trở thành nền tảng chính cho các hoạt động thương mại và quảng cáo, các doanh nghiệp và thương hiệu sử dụng mạng xã hội để thu hút người dùng và quảng bá sản phẩm, giá trị thị trường của các dự án xã hội cũng tăng vọt, trong đó công ty dẫn đầu là Meta(, trước đây là Facebook), đã tăng giá trị thị trường kể từ khi IPO vào năm 2012, và vào năm 2021, giá trị thị trường đã vượt qua 1 nghìn tỷ đô la.
Xem lại lịch sử phát triển của mạng xã hội Web2, bản chất của nhu cầu xã hội vẫn không thay đổi, sự thay đổi cốt lõi là cung cấp dịch vụ nhanh hơn, tiện lợi hơn và rẻ hơn. Facebook giúp người dùng nhanh chóng kết bạn và chia sẻ thông tin, X giúp người dùng nhanh chóng xem tin tức nóng và thảo luận tương tác ( so với báo chí và truyền hình ), LinkedIn đã chuyển đổi việc giao tiếp xã hội trong công sở từ chỉ có thể giới thiệu trực tiếp sang kết bạn nhanh chóng trực tuyến... Về bản chất, sản phẩm mạng xã hội Web2 giải quyết nhu cầu "nhanh, tốt, tiết kiệm" trong giao tiếp xã hội.
3、khó khăn trong ngành xã hội truyền thống
Tuy nhiên, mạng xã hội Web2 cũng mang lại một số vấn đề, có thể tóm gọn thành hai khía cạnh là quyền sở hữu dữ liệu và sự tập trung.
quyền sở hữu dữ liệu: Trong các sản phẩm xã hội Web2, dữ liệu của người dùng không thuộc về chính họ mà thuộc về nền tảng, điều này có thể dẫn đến nhiều vấn đề.
Rò rỉ thông tin cá nhân: Dữ liệu người dùng bị thu thập và sử dụng một cách ồ ạt, dẫn đến rủi ro rò rỉ thông tin cá nhân. Nền tảng có thể lạm dụng dữ liệu người dùng, hoặc bán cho bên thứ ba, gây ra vấn đề rò rỉ thông tin và lạm dụng dữ liệu.
Giá trị không hồi phục cho người dùng: Dữ liệu của người dùng giúp các nền tảng mạng xã hội thực hiện tiếp thị chính xác và các hành động quảng cáo khác, tuy nhiên người dùng lại không thể hưởng lợi từ doanh thu, dẫn đến việc dữ liệu của người dùng bị nền tảng khai thác miễn phí.
Không thể đa nền tảng: Vì dữ liệu của người dùng thuộc về nền tảng chứ không phải bản thân họ, nên khi đăng ký trên các mạng xã hội khác nhau, thường phải bắt đầu từ 0, thông tin như danh thiếp xã hội của mình không thể lưu thông trên nhiều nền tảng xã hội, mỗi nền tảng xã hội đều trở thành một hòn đảo.
Trong môi trường xã hội của Web2, nhiều người sáng tạo phản hồi rằng sau khi tạo ra phần lớn giá trị, họ hoàn toàn không nhận được phần thưởng xứng đáng, hoặc chỉ nhận được một phần rất nhỏ. Có thể tạo dựng thương hiệu cá nhân trên các nền tảng truyền thông xã hội, nhưng không có quyền sở hữu và kiểm soát đối với dữ liệu và giá trị của nội dung được tạo ra. Một khi X, Youtube xóa hồ sơ cá nhân, tất cả dữ liệu nội dung đã tích lũy sẽ bị mất.
trung tâm hóa: Trong các sản phẩm xã hội Web2, nền tảng có quyền sử dụng nội dung vô hạn.
Khả năng chống kiểm duyệt yếu: Do thông tin của Web2 được lưu trữ trên các máy chủ tập trung, dẫn đến việc chịu ảnh hưởng từ các yếu tố chính trị, văn hóa, quyền tự do ngôn luận không thể thực hiện được trong nhiều ứng dụng ở các quốc gia, đến một mức độ nào đó bị tước quyền biểu đạt tự do. Dù là việc thay đổi quy định của X hay việc bị khóa tài khoản, hay Facebook, tiktok, trên các nền tảng tập trung, có quá nhiều hạn chế và ràng buộc tập trung, khiến người dùng chỉ có thể nhảy múa trong xiềng xích.
Mặc dù có các ứng dụng như Mammoth đang nỗ lực trong việc phi tập trung, nhưng vẫn tồn tại nhiều vấn đề không thể tránh khỏi. Mặc dù nhìn chung là đã phi tập trung, nhưng trong các máy chủ cụ thể, người dùng vẫn có nguy cơ bị nhà cung cấp máy chủ đó chuyên quyền, bị bỏ rơi và bị cấm.
Ba, Phân tích sản phẩm ngành xã hội Web3
Đối mặt với nhiều vấn đề tồn tại trong xã hội Web2, sản phẩm Web3 mở ra
Xem bản gốc
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Cơ hội và thách thức của mạng xã hội Web3: Tái cấu trúc quyền sở hữu dữ liệu và giá trị người dùng
Khám Phá Con Đường Đầy Hoa Của Web3 Social - Một Tia Sáng Ngắn Ngủi Hay Trở Thành Sự Chấp Nhận Đại Chúng Tiếp Theo?
Một, Giới thiệu: Web3 xã hội là gì?
Gần đây, sự bùng nổ của friend.tech lại thu hút sự chú ý của mọi người đối với mạng xã hội Web3. Việc thu hút nhiều người dùng thông qua cách chơi gán giá trị cho sức ảnh hưởng đã thành công. Sau đó, Bodhi xuất hiện cũng gây được sự chú ý, bằng cách gán giá trị cho nội dung, thực hiện sự trở lại của giá trị dữ liệu. Trong lĩnh vực mạng xã hội, Web3 dường như đang tiến hành một số cuộc cách mạng và khám phá mới. Cùng với sự phát triển của công nghệ blockchain, nó đang định hình lại cách chúng ta nhìn nhận về mạng xã hội và cung cấp một loạt các giải pháp sáng tạo. Dù là tài chính xã hội ( SocialFi ) hay mạng xã hội phi tập trung ( Desoc ), Web3 đang tích cực khám phá những khả năng trong tương lai của mạng xã hội.
Nhìn lại sự phát triển của các sản phẩm mạng xã hội, các sản phẩm mạng xã hội Web2 như Facebook, X, Instagram, WeChat, v.v., đã mang lại cho người dùng sự thuận tiện chưa từng có trong việc chia sẻ, tương tác và giao tiếp. Tuy nhiên, sự thuận tiện này cũng ẩn chứa một số khó khăn. Các nền tảng mạng xã hội Web2 thường tập trung kiểm soát dữ liệu người dùng, thiếu tính minh bạch và bảo vệ quyền riêng tư, và việc quản trị cũng như ra quyết định của nền tảng thường do một số thực thể tập trung kiểm soát. Ngoài ra, việc khuyến khích người sáng tạo cũng là một điểm gây tranh cãi ở các sản phẩm mạng xã hội Web2.
Trong khi đó, mạng xã hội Web3 đang định nghĩa lại mạng xã hội theo cách hoàn toàn mới. Web3 nhấn mạnh sự phi tập trung, quyền riêng tư và kiểm soát dữ liệu của người dùng, cũng như các cơ chế khuyến khích của kinh tế tiền điện tử, đã xuất hiện các giao thức và sản phẩm như Lens, CyberConnect, Farcaster, Phaver, Debox, friend.tech, và các khái niệm như SocialFi hòa quyện tài chính và mạng xã hội, tái định hình diện mạo của mạng xã hội. Trong khi đó, Desoc tập trung vào việc xây dựng một hệ sinh thái mạng xã hội phi tập trung, nhằm loại bỏ nhiều vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2.
Mặc dù lĩnh vực social được kỳ vọng sẽ là bước đột phá tiếp theo cho Mass Adoption, nhưng từ khi ra đời đến nay vẫn chưa có ứng dụng quy mô lớn nào. Tương lai của Web3 social sẽ ra sao? Các sản phẩm social đa dạng liệu chỉ là một tia sáng ngắn ngủi hay là bước đột phá tiếp theo cho mass adoption? Bài viết này sẽ đi sâu vào các khái niệm và giải pháp cốt lõi của Web3 social, phân tích tình trạng phát triển, lợi thế và thách thức của nó. Chúng ta sẽ trở về bản chất của xã hội, xem xét lĩnh vực Web3 social, tiết lộ những lợi thế và thách thức của chúng, và thảo luận về vai trò của chúng trong việc định nghĩa lại mạng xã hội.
Hai, tại sao cần xã hội Web3?
1、Bản chất của giao tiếp không thay đổi theo sự phát triển của lịch sử.
Như Tom Standage đã đề cập trong cuốn "Lịch sử ngắn gọn về mạng xã hội", chúng ta thường nghĩ rằng mạng xã hội là một khái niệm mới nổi lên cùng với sự phát triển của internet và công nghệ số. Tuy nhiên, thực tế là con người luôn giao tiếp và truyền thông qua các hình thức khác nhau. Từ những bức thư cổ xưa, quán cà phê đến mạng xã hội hiện đại, bản chất của mạng xã hội không thay đổi, chỉ là hình thức và công cụ kỹ thuật của nó liên tục tiến hóa. Mạng xã hội là sự mở rộng của đặc tính con người, là cách mà chúng ta không ngừng tìm kiếm kết nối và giao tiếp.
Từ các giai đoạn lịch sử khác nhau để quan sát, công nghệ đã có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và tiến hóa của mạng xã hội, là động lực thay đổi quan trọng.
Thời kỳ cổ đại và truyền thông truyền thống: Trong thời kỳ cổ đại, thư tín, bưu điện và các phương thức khác là phương tiện giao tiếp chính. Với sự ra đời của in ấn, sách và báo chí đã trở thành công cụ chính để truyền bá thông tin, nhưng phạm vi giao tiếp bị hạn chế bởi địa lý và tốc độ truyền thông.
Thời kỳ điện tín và điện thoại: Cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20, sự xuất hiện của điện tín đã rút ngắn thời gian truyền bá thông tin, sự phổ biến của điện thoại đã thay đổi cách thức giao tiếp từ xa, mọi người có thể trao đổi thông tin nhanh chóng hơn.
Thời đại phát thanh và truyền hình: Các phương tiện phát thanh và truyền hình thế kỷ 20 đã thay đổi cách thức truyền thông đại chúng, cho phép thông tin được lan truyền rộng rãi hơn, định hình văn hóa, chính trị và quan niệm xã hội.
Thời kỳ Internet và Web1.0: Từ những năm 1990 đến đầu những năm 2000, sự xuất hiện của Internet đã làm cho việc truyền bá thông tin trở nên rộng rãi và ngay lập tức hơn. Thời kỳ Web1.0 chủ yếu bao gồm các trang web tĩnh, nội dung chủ yếu là sự truyền tải một chiều từ chính thức đến người dùng, người dùng không thể chủ động tham gia vào việc sáng tạo nội dung, tính xã hội khá thấp.
Sự trỗi dậy của Web2.0 và mạng xã hội: Từ giữa những năm 2000 đến nay, với sự trỗi dậy của Web2.0, đã xuất hiện các nền tảng mạng xã hội tương tác và người dùng tham gia nhiều hơn, như Facebook, X và YouTube. Những nền tảng này cung cấp nhiều nội dung do người dùng tạo ra và chức năng xã hội, trở thành công cụ chính cho việc giao tiếp, chia sẻ và tương tác hàng ngày của mọi người.
Web3.0 và mạng xã hội phi tập trung: Gần đây, với sự phát triển của công nghệ blockchain và tiền điện tử, đã xuất hiện các nền tảng mạng xã hội Web3.0 chú trọng hơn đến tính phi tập trung, bảo vệ quyền riêng tư và sự kiểm soát của người dùng. Những nền tảng này cố gắng giải quyết các vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2.0, như quyền riêng tư dữ liệu, lọc thuật toán và tính chân thực của thông tin, đồng thời cung cấp trải nghiệm mạng xã hội an toàn và minh bạch hơn.
Dễ dàng nhận thấy, con người từ xa xưa đã có nhu cầu giao tiếp. Nhưng bản chất của nó, dù là giao tiếp trực tiếp, gửi thư bằng bồ câu hay khắc lên đá để truyền đạt cho người khác, nhu cầu giao tiếp của con người về bản chất không có sự thay đổi lớn theo sự phát triển của thời đại, nhu cầu cốt lõi được tóm tắt thành bốn điểm sau:
Giữ kết nối và cảm giác thuộc về: Giao tiếp giúp mọi người cảm thấy có sự thuộc về, đáp ứng nhu cầu về cảm xúc và tâm lý, xây dựng mối quan hệ thân thiết và nhận được sự hỗ trợ.
Học hỏi và trao đổi thông tin: Thông qua mạng xã hội, mọi người có thể chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức và thông tin, thúc đẩy việc học hỏi, phát triển và sự trưởng thành cá nhân.
Hợp tác và hỗ trợ: Giao tiếp giúp con người hợp tác, cộng tác, giải quyết vấn đề và đạt được mục tiêu chung.
Nhận thức xã hội và tự biểu đạt: Xã hội là cách mà mọi người thể hiện bản thân, xây dựng danh tính và nhận được sự công nhận.
2、Giải quyết nhu cầu "Nhanh, Tốt, Tiết kiệm" của mạng xã hội Web2
Sau giữa thập niên 2000, mạng xã hội Web2 bắt đầu phát triển mạnh mẽ. Facebook trở thành một trong những người tiên phong, cung cấp cho người dùng các chức năng chia sẻ thông tin, hình ảnh, video, cập nhật trạng thái, và cho phép người dùng xây dựng mạng lưới xã hội. Sau đó, nhiều nền tảng xã hội khác như X, YouTube, LinkedIn cũng lần lượt xuất hiện.
Mỗi nền tảng có những đặc điểm và chức năng khác nhau, như X với cách truyền bá tin tức và tương tác xã hội độc đáo của nó, đã trở thành một nền tảng quan trọng cho việc truyền bá thông tin và thảo luận. Giới hạn 140 ký tự của nó nhanh chóng truyền bá thông tin, trở thành tâm điểm của các cuộc thảo luận tin tức và chủ đề; YouTube như một nền tảng chia sẻ video, đã thay đổi cách mọi người xem và chia sẻ video, trở thành một nền tảng phổ biến cho việc sáng tạo và chia sẻ nội dung; LinkedIn tập trung vào mạng lưới nghề nghiệp, cung cấp một mạng lưới chuyên nghiệp, cho phép người dùng xây dựng mối quan hệ nghề nghiệp, chia sẻ kinh nghiệm làm việc và mở rộng mối quan hệ; Instagram với chức năng chia sẻ hình ảnh mạnh mẽ và tính tương tác xã hội, đã thu hút một lượng lớn người dùng, trở thành một trong những nền tảng chính cho việc chia sẻ hình ảnh và video.
Trong giai đoạn Web2, nhấn mạnh sự tham gia của người dùng, tương tác và việc tạo nội dung, các trang web đã chuyển từ việc hiển thị thông tin tĩnh sang nền tảng xã hội năng động và tương tác hơn, cho phép người dùng tạo ra và chia sẻ nội dung, từ văn bản và hình ảnh đơn giản đến video, blog và hồ sơ phong phú hơn. Với sự phát triển của internet di động và sự phổ biến của smartphone, mọi người có thể truy cập các nền tảng mạng xã hội mọi lúc mọi nơi, thúc đẩy sự tiện lợi và tần suất của các hoạt động xã hội.
Và với sự gia tăng quy mô người dùng, mạng xã hội dần trở thành nền tảng chính cho các hoạt động thương mại và quảng cáo, các doanh nghiệp và thương hiệu sử dụng mạng xã hội để thu hút người dùng và quảng bá sản phẩm, giá trị thị trường của các dự án xã hội cũng tăng vọt, trong đó công ty dẫn đầu là Meta(, trước đây là Facebook), đã tăng giá trị thị trường kể từ khi IPO vào năm 2012, và vào năm 2021, giá trị thị trường đã vượt qua 1 nghìn tỷ đô la.
Xem lại lịch sử phát triển của mạng xã hội Web2, bản chất của nhu cầu xã hội vẫn không thay đổi, sự thay đổi cốt lõi là cung cấp dịch vụ nhanh hơn, tiện lợi hơn và rẻ hơn. Facebook giúp người dùng nhanh chóng kết bạn và chia sẻ thông tin, X giúp người dùng nhanh chóng xem tin tức nóng và thảo luận tương tác ( so với báo chí và truyền hình ), LinkedIn đã chuyển đổi việc giao tiếp xã hội trong công sở từ chỉ có thể giới thiệu trực tiếp sang kết bạn nhanh chóng trực tuyến... Về bản chất, sản phẩm mạng xã hội Web2 giải quyết nhu cầu "nhanh, tốt, tiết kiệm" trong giao tiếp xã hội.
3、khó khăn trong ngành xã hội truyền thống
Tuy nhiên, mạng xã hội Web2 cũng mang lại một số vấn đề, có thể tóm gọn thành hai khía cạnh là quyền sở hữu dữ liệu và sự tập trung.
Rò rỉ thông tin cá nhân: Dữ liệu người dùng bị thu thập và sử dụng một cách ồ ạt, dẫn đến rủi ro rò rỉ thông tin cá nhân. Nền tảng có thể lạm dụng dữ liệu người dùng, hoặc bán cho bên thứ ba, gây ra vấn đề rò rỉ thông tin và lạm dụng dữ liệu.
Giá trị không hồi phục cho người dùng: Dữ liệu của người dùng giúp các nền tảng mạng xã hội thực hiện tiếp thị chính xác và các hành động quảng cáo khác, tuy nhiên người dùng lại không thể hưởng lợi từ doanh thu, dẫn đến việc dữ liệu của người dùng bị nền tảng khai thác miễn phí.
Không thể đa nền tảng: Vì dữ liệu của người dùng thuộc về nền tảng chứ không phải bản thân họ, nên khi đăng ký trên các mạng xã hội khác nhau, thường phải bắt đầu từ 0, thông tin như danh thiếp xã hội của mình không thể lưu thông trên nhiều nền tảng xã hội, mỗi nền tảng xã hội đều trở thành một hòn đảo.
Trong môi trường xã hội của Web2, nhiều người sáng tạo phản hồi rằng sau khi tạo ra phần lớn giá trị, họ hoàn toàn không nhận được phần thưởng xứng đáng, hoặc chỉ nhận được một phần rất nhỏ. Có thể tạo dựng thương hiệu cá nhân trên các nền tảng truyền thông xã hội, nhưng không có quyền sở hữu và kiểm soát đối với dữ liệu và giá trị của nội dung được tạo ra. Một khi X, Youtube xóa hồ sơ cá nhân, tất cả dữ liệu nội dung đã tích lũy sẽ bị mất.
Mặc dù có các ứng dụng như Mammoth đang nỗ lực trong việc phi tập trung, nhưng vẫn tồn tại nhiều vấn đề không thể tránh khỏi. Mặc dù nhìn chung là đã phi tập trung, nhưng trong các máy chủ cụ thể, người dùng vẫn có nguy cơ bị nhà cung cấp máy chủ đó chuyên quyền, bị bỏ rơi và bị cấm.
Ba, Phân tích sản phẩm ngành xã hội Web3
Đối mặt với nhiều vấn đề tồn tại trong xã hội Web2, sản phẩm Web3 mở ra